مظفر شاهدی

سازمان مجاهدين خلق؛ از تأسيس تا اعلام جنگ مسلحانه عليه جمهوري اسلاميگفت‌وگو با دكتر مظفر شاهدي گفت‌وگو از: رحمت رمضاني پرسش 1: تشکیل سازمان مجاهدین خلق در چه شرایط تاریخی روی داد و آیا اصولا گروه‌های مسلحانه حاصل شرایط سرکوب سیاسی اند یا خود این گروه‌ها موجب بسته شدن بیشتر فضای سیاسی می شوند؟پاسخ پرسش 1: در پاسخ به‌بخش نخستِ اين پرسشِ شما، بايد عرض كنم، تكوين و شكل‌گيري سازمان مجاهدين خلق از حوالي نيمه دهه 1340 بدان‌سو، معلول و بلكه حاصل شرايطِ خاصِ تاريخيِ آن روزگار، هم در عرصه داخلي و هم عرصه خارجي و بين‌المللي بود. شايد براي پاسخ دقيق‌تر به‌اين پرسش مناسب‌تر باشد،‌ ابتدا شرايط خارجي و بين‌الملليِ تكوين و شكل‌گيريِ گروه‌ها و سازمان‌هاي سياسيِ نظير سازمان مجاهدين خلق را مورد بررسي قرار بدهيم كه، در بخش‌هاي مختلف جهان، ‌مبارزه مسلحانه و چريكيِ براندازانهِ با نظام‌هاي سياسيِ مستقر را تنها راهِ به‌زعمِ خود ناگزيرِ رهايي و نيل به‌هدفِ سياسيِ خود تعريف و تبيين مي‌كردند. ريشه آن تحليل، به‌وضعيتِ ‌جنگ سردِ شكل گرفتهِ ميان دو اردوگاهِ شرق و غرب (دنياي كمونيسم و جهان سرمايه‌داري) بازمي‌گشت كه هر يك از رهبران دو اردوگاه، به‌انحاء گوناگون مي‌كوشيدند سلطه خود را بر كشورهاي اقماريِ عموماً موسوم به‌جهان سوم، در اقصي نقاط عالم، گسترش دهند. در چنين شرايطي بود كه، به‌ويژه اردوگاه شرق و كمونيسم با ادعايِ انقلابي‌گري و رهايي‌بخشيِ كشورهاي تحت سلطه و استعمار جهان سرمايه‌داري غرب، به‌ترويج، تبليغ و حمايتِ عمليِ از شكل‌گيريِ انقلابات و تحركاتِ سياسيِ براندازانهِ چپ و ماركسيستي، در بخش‌هاي مختلف جهان، پرداخت. در آن ميان، به‌دلايل گوناگون، كه شايد مهمترينِ آن، فقدانِ آمادگيِ سياسي،‌ فكري , ...ادامه مطلب

رديابي فرايند كودتای 28 مرداد 1332در گفت‌وگو با دكتر مظفر شاهدیگفت‌وگو از: هادی اسفندیاریپرسش 1: اخیرا اسنادی در رابطه با نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد 1332 از سوی موسسه غیرانتفاعی آرشیو امنیت ملی امریکا منتشر شده است. این اسناد به موضوع "پیشنهاد بریتانیا برای سازمان‌دهی کودتا در ایران" می‌پردازد. نقش انگلیس در کودتای 28 مرداد اظهر من الشمس است. اما به نظر شما اهداف و انگیزه‌های امریکا از انتشار این اسناد چیست؟ آیا می‌شود گفت امریکا با انتشار این قبیل اسناد به دنبال آن است تا انگلیس را طراح کودتا معرفی کرده و به نوعی خود را تبرئه کند؟پاسخ پرسش 1: واقعیت این است كه این فرمایش شما فقط نوعی حدس و استنباط است و به‌درستی آشكار نیست كه آمریكایی‌ها از انتشار این اسناد جدید دقیقاً چه انگیزه یا اهدافی را دنبال می‌كنند. در هر حال در این‌كه اولین بار انگلیسی‌ها موضوع و ضرورت انجام كودتا علیه دولت دكتر محمد مصدق را مطرح و پیشنهاد كردند تردید كمی وجود دارد و این معنا چیز تازه‌ای نیست و در منابع و اسنادی هم كه پیش از این منتشر شده بود به‌وضوح قابل ردیابی و دسترسی است. ضمن این‌كه این اسناد هم به‌هر دلیل یا انگیزه‌ای كه منتشر شده باشد باز هم به‌هیچ وجه حتی نمی‌تواند نقش و جایگاه مؤثر آمریكایی‌ها در وقوع كودتای 28 مرداد را كم‌رنگ جلوه بدهد. تاكنون هم در باره نقش و حضور پررنگ و چه‌بسا تعیین‌كننده آمریكایی‌ها در عملیات كودتا تردیدی نشده است و در این راستا منابع و مدارك بسنده‌ای وجود داشته است. علاوه بر این قرینه‌ای وجود ندارد كه نشان دهد در این مقطع خاصی كه شاهدش هستیم چنان تغییر یا تحولی در روابط فیمابین انگلیس و آمریكا (بالاخص در مورد ایران) به‌وجود آمده باشد كه آمریكایی‌ها تصمیم گرفته باشند , ...ادامه مطلب

اميركبير و ايران؛گفت‌وگو با دكتر مظفر شاهدي                                                             گفت‌وگو از: ماهرخ ابراهيم‌پور  1-به نظرتان کتاب‌هایی که تاکنون در باره امیرکبیر منتشر شده است تا چه اندازه بر پایه مستندات تاریخی است؟پاسخ پرسش 1: اگر بخواهم كمي دقيق‌تر به‌اين پرسش شما پاسخ بدهم، بايد عرض كنم كه، اساساً پاسخ‌گويي به‌اين پرسش، اگر نگويم غيرممكن، بسيار دشوار است. طي دهه‌هاي گذشته دهها عنوان كتاب با موضوع ميرزاتقي‌خان يا ميرزامحمدتقي‌خان فراهاني اميرنظام و عموماً مشهور و موصوف به‌اميركبير در ايران چاپ و منتشر شده است. با مروري كلي بر محتواي اين آثار، مي‌توان، هم‌زمان، مطالب و نوشته‌هاي صحيحِ مستند به‌اسناد و منابع متقن و قابل وثوق تاريخي و احياناً مطالب كمتر مستند و يا حتي بي‌اعتبارِي كه بر اين‌گونه آثار و كتاب‌ها راه يافته است، جستجو و استخراج كرد. با اين احوال، به‌صرفِ اتكاي به‌اسناد و منابع متقن، مستند و دست اول، نمي‌توان آثار و كتب تاريخي را اعتبارسنجي پژوهشي و ارزيابي علمي نمود. به‌عبارت دقيق‌تر، بهره‌گيري و استناد به‌اسناد و منابع متقن و دست اولِ محل وثوق، صرفاً مي‌تواند شرط لازم و نه‌ لزوماً كافي و بسنده انجام يك اثر علمي و پژوهشيِ تاريخي باشد. اين مهم در باره آثار، كتابها و مقالاتي هم كه تاكنون در موضوع اميركبير تأليف،‌ چاپ و منتشر شده است، مي‌توا, ...ادامه مطلب

بانك انگليسي بانک شاهنشاهی ایران چه نقشی در سیاست‌های بریتانیا در ایران ایفا کرد؟ گفت‌وگو با دكتر مظفر شاهدي   عصر ناصری، مقارن بود با گسترش بی‌سابقه نفوذ و سلطه کشورهای بزرگ استعماری، در همین برهه از تاریخ ایران بود که بیشترین امتیازات اقتصادی به کشورهای خارجی واگذار شد و در چنین شرایطی وقتی دو کشور استعماری انگلستان و روسیه تزاری،‌ بر دامنه نفوذ خود در ایران افزودند، نظام سیاسی ناتوان حاکم بر , ...ادامه مطلب

پل پيروزي: تبعاتِ اشغال ايران در جنگ جهاني دوم؛ در گفت‌وگو با دكتر مظفر شاهدي پرسش 1- ایران در جنگ جهانی دوم پل پیروزی لقب گرفت و سرنوشت جنگ را تا حد زیادی مشخص کرد. فکر حمله به ایران و تصرف خاک ما از سوی متفقین از چه زمانی کلید خورد؟ آیا رضاشاه در اجازه به استفاده از خاک ایران توسط متفقین، تعلل کرد؟ پاسخ پرسش 1: براي پاسخ‌گوييِ دقيق‌ترِ به‌اين پرسش شما، لازم است، مقدمتاً عرض كنم، جنگ جهاني دوم , ...ادامه مطلب

چرايي و چگونگي وقوع كودتاي سوم اسفند 1299 در گفتگو با دكتر مظفر شاهدي گفت‌وگو از: عليرضا رضايي   پرسش 1: وضعيت اجتماعي جامعه ايران در زمان كودتا چگونه بود؟ پاسخ پرسش 1: بسم الله الرحمن الرحيم. وقتي كودتاي سوم اسفند 1299 در ايران رخ داد، حدود 2 سال و 3 ماه از پايان جنگ جهان اول سپري مي‌شد. جنگ جهاني اول در 11 نوامبر 1918 برابر با 19 آبان 1297 و 6 صفر 1337 رسماً پايان يافت و كودتا در 3 اسفند 1299 ب, ...ادامه مطلب

  مربوط به تبارشناسي حرف تبعيد‌هاي مربوط به دكتر حرف مربوط به محمد حرف مربوط به مصدق؛ حرف در گفت‌وگو با  مربوط به مظفر حرف مربوط به شاهدي حرف گفت‌وگو از: اميررضا مربوط به محمد حرف ي   پرسش 1: در ابتداي بحث اگر امكان دارد مروري داشته باشيد بر مهمترين گذرگاههاي زندگي سياسي و اجتماعي مربوط به دكتر حرف مربوط به محمد حرف , ...ادامه مطلب

  در مربوط به باره حرف مربوط به دكتر حرف مربوط به جمشيد حرف مربوط به آموزگار حرف مظفر شاهدي مربوط به دكتر حرف مربوط به جمشيد حرف مربوط به آموزگار حرف در ميان رجال و شخصيت‌هاي سياسي دوران سلطنت محمدرضاشاه پهلوي چهره آشنا و بلكه پرآوازه‌اي است. مربوط به آموزگار حرف در روز چهارشنبه 7 مهر 1395 درگذشت؛ او در, ...ادامه مطلب